Przejdź do treści 
Startupy, choć są motorem innowacyjności i nierzadko osiągają oszałamiające tempo wzrostu, to jednocześnie są jednymi z najbardziej narażonych na problemy finansowe podmiotów gospodarczych. Brak efektywnego modelu monetyzacji, błędne założenia rynkowe, intensywna konkurencja bądź niedoszacowanie kosztów technologicznych – to tylko niektóre przyczyny zadłużenia startupów. W sytuacji, gdy nad firmą zaczyna gromadzić się widmo niewypłacalności, kluczowym rozwiązaniem staje się współpraca z doradcą restrukturyzacyjnym Vndico.
Taka osoba wnosi do organizacji nie tylko ekspercką wiedzę z zakresu prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego, ale również realną umiejętność zarządzania kryzysem i prowadzenia negocjacji z wierzycielami czy inwestorami venture capital. Samo wdrożenie procesu takiego jak restrukturyzacja startupu może przybrać różne formy: od postępowania o zatwierdzenie układu, przez uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, aż po sanację – najgłębszą formę restrukturyzacji. Doradca analizuje przy tym przepływy pieniężne startupu, jego zobowiązania i aktywa, aby przygotować realny plan rozwoju oraz skutecznego oddłużenia. Dzięki temu startup, nawet zmagający się z istotnym zadłużeniem, jest w stanie uniknąć upadłości i odzyskać szansę na dynamiczny rozwój w kolejnych fazach swojej działalności.
Dlaczego restrukturyzacja startupu wymaga odmiennego podejścia niż w przypadku klasycznych firm
Specyfika startupu odróżnia go od tradycyjnych przedsiębiorstw nie tylko modelem działania, ale również strukturą właścicielską, rytmem finansowania i wysokim poziomem ryzyka inwestycyjnego. Doradca restrukturyzacyjny, podejmujący się pracy z zadłużonym startupem, musi zatem przyjąć niestandardowe podejście, dostosowane do dynamiki tej klasy biznesów oraz ich innowacyjnego charakteru. Zaawansowane technologie, niejednokrotnie będące jedynym aktywem spółki, muszą zostać w odpowiedni sposób wycenione i zabezpieczone, a współpraca z funduszami VC wymaga transparentności i strategii wyjścia z kryzysu opartej na danych i symulacjach finansowych. Niestabilność źródeł finansowania, w połączeniu z presją na szybki rozwój, prowokuje młode firmy do podejmowania ryzykownych decyzji inwestycyjnych, które w obliczu długo utrzymującej się straty mogą kumulować zadłużenie. Dlatego w pracy doradcy restrukturyzacyjnego istotne staje się:
- oszacowanie realnego burn rate i momentu możliwego wypalenia środków,
- analiza możliwości konwersji zadłużenia na kapitał,
- zaprojektowanie nowej struktury finansowania,
- ocena ryzyka utraty kluczowego zespołu developerskiego lub handlowego,
- zbadanie, na ile realna jest szybka komercjalizacja prototypu.
Startup często nie posiada rozpoznawalnej marki ani znaczących twardych aktywów, a jego wartość tworzy się w oparciu o potencjalną skalę i zdolność do szybkiego wzrostu. Z tego powodu doradca nie tylko przeprowadza formalną restrukturyzację, ale również staje się tymczasowym strażnikiem narracji inwestorskiej oraz wiarygodności podmiotu.
Rola doradcy restrukturyzacyjnego w negocjacjach z inwestorami i wierzycielami startupu
Skuteczne negocjacje z wierzycielami oraz dotychczasowymi inwestorami są kluczowym etapem procesu restrukturyzacyjnego. Doradca restrukturyzacyjny pełni tutaj podwójną funkcję: po pierwsze, reprezentuje interes firmy przed podmiotami prawnymi i finansowymi, po drugie – buduje warstwę komunikacyjną niezbędną do uzyskania zgody na układ lub przedłużenie spłaty zobowiązań. W kontekście startupu, którego struktura finansowania niejednokrotnie składa się z kapitału założycielskiego, pożyczek konwertowanych oraz środków z rund typu seed bądź Series A, rozmowy o redukcji lub przełożeniu spłaty zobowiązań stają się szczególnie wrażliwe.
Doradca, dysponując dostępem do pełnych danych finansowych i planów operacyjnych spółki, może stworzyć realistyczny harmonogram spłat lub zaproponować transformację części długu w udziały, łagodząc tym samym napięcia pomiędzy interesariuszami. Oprócz kwestii stricte prawnych i majątkowych, istotna staje się też zdolność doradcy do oceny ryzyka inwestorskiego. Wiedząc, że wartość startupu bywa najczęściej oparta na nieuchwytnym jeszcze potencjale wzrostu (np. bazującym na prototypach, MVP lub wczesnym portfolio klientów), doradca musi posługiwać się nie tylko wymiarem liczbowym, ale również narracyjnym – przywracając wiarę w sens kontynuowania działalności. Współpraca z doradcą restrukturyzacyjnym umożliwia startupowi zachowanie nie tylko płynności finansowej, ale również czasu – tak potrzebnego do zakończenia kolejnych etapów rozwoju lub wejścia w nową rundę finansowania.
Nowe technologie a strategia restrukturyzacji: jakie znaczenie ma branża startupu?
Branża, w której działa startup, odgrywa niebagatelną rolę w procesie restrukturyzacyjnym. Inaczej bowiem wygląda restrukturyzacja firmy zajmującej się AI, infrastrukturą cloudową czy SaaS, a inaczej tych operujących w sektorach biotechnologicznym, fintech czy medtech. Doradca restrukturyzacyjny powinien nie tylko rozumieć podstawową architekturę ekonomiczną danego sektora, ale także mieć świadomość cykli inwestycyjnych oraz typowych modeli przychodowych. W branżach wysokiej innowacyjności istotne znaczenie może mieć własność intelektualna – patenty, know-how, kody źródłowe.
Restrukturyzacja w takich przypadkach musi odbywać się z dbałością o prawną ochronę tych elementów, aby nie utraciły one swojej wartości w wyniku postępowania. W branżach takich jak AI lub IoT, doradca może z kolei współpracować z technologicznymi rzeczoznawcami w celu oceny komercyjnego potencjału algorytmów lub sensoryki. Przy restrukturyzacji startupów medycznych doradca musi liczyć się z wymagającym środowiskiem regulacyjnym, długim czasem walidacji produktów i zależnością od dopuszczeń klinicznych. Kompetencje doradcy w zrozumieniu tych różnic mogą przekładać się na skuteczniejsze przywrócenie płynności finansowej oraz lepsze prognozy rozwoju po zakończeniu procesu naprawczego.
Czy restrukturyzacja może być szansą, a nie wyrokiem dla startupu?
Wbrew temu, co może sugerować negatywna konotacja pojęcia „restrukturyzacja”, dla startupów przeprowadzenie profesjonalnie zaplanowanego procesu naprawczego to często nie tylko ratunek przed upadłością, ale – paradoksalnie – impuls do głębokiej zmiany modelu biznesowego i przyspieszenia rozwoju. Współpraca z doradcą restrukturyzacyjnym uruchamia bowiem nie tylko działania formalnoprawne, ale również często staje się przyczynkiem do przeprowadzenia przeglądu strategicznego firmy. Startup może więc zmodyfikować swój profil działalności, skupić się na bardziej rentownych segmentach, ograniczyć „przerost technologiczny”, a nawet zrezygnować z produktów, które nie znalazły potwierdzenia rynkowego. Zdarza się, że restrukturyzacja pozwala wyjść z kryzysu i pozyskać inwestora strategicznego, który widząc determinację zespołu i urealnioną wycenę, zdecyduje się wejść w projekt. W tym sensie prawidłowo zarządzona restrukturyzacja startupu daje szansę na wyhamowanie negatywnej spirali zadłużenia i wzmocnienie struktury operacyjnej przedsiębiorstwa. Warto również dodać, że otwarte i transparentne zarządzanie procesem naprawczym często pozytywnie wpływa na wizerunek startupu jako podmiotu odpowiedzialnego, zdolnego do refleksji i rewizji strategii. To zaś sprzyja odbudowie reputacji oraz powrotowi do ścieżki wzrostu.
